Ortaçağ Şövalyesi

Tanım

Mark Cartwright
tarafından yazıldı, Yiğit Doğrusöz tarafından çevrildi
07 Kasım 2018 tarihinde yayınlandı
X
Medieval Knight (by pxhere, Public Domain)
Ortaçağ Şövalyesi
pxhere (Public Domain)

Şövalyeler, ortaçağ savaş alanında en çok korkulan ve en iyi korunan savaşçılardı, ancak bunun dışında, toplumun en modaya uygun giyimli ve en iyi huylu üyeleri arasındaydılar. Bununla birlikte, seçkinler ayrıcalıklı statülerini korumak istedikleri için Orta Çağ ilerledikçe bu yüksek konuma ulaşmak giderek daha zor bir hale geldi.

Şövalye olma gereksinimleri arasında aristokrat bir doğum, çocukluktan eğitim, silahlar, atlar ve yaverler için para ve şövalyelik kuralları bilgisi vardı. İyi görünüm, güzel giysiler, çarpıcı bir arma ve şiir ve şarkı okuma yeteneği isteğe bağlıydı, ancak bu seçkin ortaçağ toplumunun en tepesine yükselmek isteniyorsa bunlar oldukça arzu edilen ekstralardı.

Reklamları Kaldır
Advertisement

Nasıl Şövalye Olunur?

Şövalye olma süreci erken çocukluktan itibaren başlardı. 7 ila 10 yaşlarındaki genç bir delikanlı için tipik başlangıç noktası, bir şövalyeye hizmet ederken atları tutmayı, avlamayı ve sahte silah kullanmayı öğrenmekti. 14 yaşından itibaren bir sonraki adım, bir hizmetçiden daha fazla sorumluluğu olan, gerçek silahları kullanmayı öğrenen ve özellikle şövalyelik eğitimi olmak üzere bir eğitime başlayan bir yaver olmaktı. Yaverler, şövalyelere barışta ve savaşta yardımcı oldular, fazladan mızraklarını veya kalkanlarını tuttular, zırhlarını temizlediler ve her şövalyenin sahip olduğu birkaç ata baktılar. Her şey yolunda gittiğinde ise, o zamana kadar 18 yaşlarında olan genç, sözlendirme olarak bilinen bir törenle şövalye olurdu.

Yeni şövalyeye rahip tarafından kutsanmış her zaman zayıfı ve mazlumu koruması şartıyla bir kılıç verilirdi.

Sözlendirme için, müstakbel bir şövalye iyi bir banyo yapardı ve gece boyunca bir kilise nöbeti tutardı. Tören günü yaver iki şövalye tarafından, saflığı simgelemek için beyaz tunik ve beyaz kemer, bir gün geri döneceği toprağı temsil etmek için siyah veya kahverengi çoraplar ve şimdi sahip olduğu kan için kırmızı bir pelerin giydirilirdi ve böylece baronu, hükümdarı ve kilisesi için kendini adamaya hazır hale gelmiş olurdu. Kılıcı geri verilirdi, ardından bir rahip tarafından her zaman fakirleri ve zayıfları koruması şartıyla kutsanırdı. Bıçağın iki kesici kenarı vardı; biri adaleti, diğeri sadakati ve şövalyeliği temsil ediyordu.

Reklamları Kaldır
Advertisement

Şeref veren şövalye daha sonra bir mahmuz takabilir veya kılıcı ve kemeri yaverin üzerine koyabilir ve yanağından bir öpücük verebilirdi. Daha sonra yaver, el ya da kılıçla omuzlarına ya da boynuna basit bir dokunuşla ya da misilleme yapmadan alması gereken ve ona yükümlülüklerini ve darbeyi vuran adamı utandırmamak için ahlaki görevini hatırlatmak için alması gereken son darbe olması gereken ağır bir darbeyle (colée veya 'accolade') şövalye ilan edilirdi. Daha sonra ona atı, ardından da ailesinin armasını taşıyabilecek kalkanı ve sancağı verilirdi. Böylelikle tören büyük bir şölenle sona ermiş olurdu.

John II Knighting Squires
John ll Şövalye Nişanı Veriyor
Unknown Artist (Public Domain)

İlk şövalyeler herhangi bir arka plandan gelebilirdi, tek gereken cesaret ve çabaydı. Birçok erken şövalyeye, sıklıkla düşmanla savaşmada belirli bir cesaret ve etkinlik gösterdikten sonra, bir lord veya hükümdar tarafından savaş alanında unvanları verilirdi (genellikle sembolik olarak mahmuz biçiminde, dolayısıyla 'kişinin mahmuzlarını kazanmak' ifadesi buradan gelir). 13. yüzyıla gelindiğinde, sınıf toplumdaki münhasırlığını korumaya çalıştığından, şövalyelerin çoğu şövalyelerin oğullarıydı.

Reklamları Kaldır
Advertisement

Silah ve Zırhlar

Bir şövalyenin, uzun, üçgen deri ve ahşap bir kalkan ve 2.4-3.0 metre (8-10 ft) uzunluğunda tahta bir mızrak taşırken ata binmeyi başarması gerekiyordu, bu yüzden atını sadece dizlerini ve ayaklarını kullanarak yönlendirmesi gerekiyordu. Dövüşü sürdürebilmesi için bir metre (40 inç) uzunluğa kadar bıçağı olan ağır bir kılıç kullanabilmeli ve ağır metal zırh giyerken hızla hareket edebilecek kadar yetenekli olmalıdır. Hançer, savaş baltası, topuz, yay ve tatar yayı gibi ek silahlarda uzmanlık edinmenin faydası da büyüktür.

Bir şövalyenin zırhı, 9. yüzyıldan kalma, birbirine bağlı küçük demir halkalardan oluşan zincir postaydı. Kapüşonlu bir palto, pantolon, eldiven ve ayakkabıların tümü postadan yapılabilir ve böylece şövalyenin yüzü hariç tüm vücudunu kaplar. Tam bir posta takımının ağırlığı 13,5 kilograma (30 pound) kadar çıkabilir. Üst kısımda ise, şövalyenin aile renklerini veya armasını göstermesine izin veren kolsuz bir palto giyilirdi.

Sir William Wallace
Sör William Wallace
Kjetil Bjørnsrud (CC BY-SA)

14. yüzyıldan itibaren, oklara ve kılıç darbelerine daha iyi koruma sağlayan plaka zırhlar daha yaygın hale geldi. Plakalar vücudun tüm kısımlarını koruyabiliyordu ve çeşitli şekil ve tasarımlarda, parçalar bağcıklar (noktalar), kayışlar, menteşeler, tokalar veya yarım daire perçinler kullanılarak bir arada tutuluyordu. Tam bir zırh takımı 20 ila 25 kilogram (45-55 libre) ağırlığındaydı - modern bir piyadenin ekipman olarak taşıyabileceğinden daha azdı - ve bu nedenle atından düşen bir şövalye tamamen çaresiz ve hareketsiz değildi. Genelde, şövalyeler genellikle zırh ve plaka zırhı karıştırır, tercihlerine göre kendi korumalarını seçerdi. Göğüs plakaları ve dizlikler en yaygın giyilen parçalardı.

Reklamları Kaldır
Advertisement

Kafa, genellikle kask veya miğfer ile tarafından korunuyordu. İlk önce basit konik miğferler giyildi, ardından bir burun koruyucusu veya maske eklendi ve 13. yüzyılda, tamamen kapalı kask, daha iyi havalandırma için çıkıntılı bir burun veya darbeleri daha iyi saptırmak için konik üst kısım gibi daha fazla tasarım ince ayarıyla kullanıldı. İçeride kimin olduğunu belirlemek için yüzü gizleyen kask kişiselleştirilebiliyordu. Havalandırma delikleri dekoratif desenler ile süslenebilir, genellikle birçoğu boyanmıştır ve tepeye egzotik kuş tüyleri de eklemekte bir opsiyondur. Hatta geyik boynuzlarından ejderhalara kadar her şeyi temsil eden tepeye monte edilmiş üç boyutlu figürler sayesinde oluşan bir moda bile vardı.

Şövalyeleri ortaçağ savaş alanındaki modern tankların eşdeğeri yapan çok önemli atlar da özel korumaya sahipti. En basit seçenek, hayvanın başını ve kulaklarını da kapatabilen ve arma teşhiri için başka bir kullanışlı tuval olan bir kumaş kapariydi. Daha iyi koruma, iki parçalı bir zincir zırh (biri öne, diğeri eyerin arkasına asılı), dolgulu bir kask, bir plaka kafa kaplaması veya göğsü korumak için metal veya kaynatılmış deriden bir zırh plakası ile sağlanırdı.

bazı şövalyeler bağımsız paralı askerler olarak görev yapardı. daha maceracı ve dindar olanlar için ise her zaman Haçlılar tarafından sunulan bir fırsat vardı.

Bu silahları etkili bir şekilde kullanmak ve bir sürü metal zırh giymeye alışmak için, bir şövalyenin gerçek savaşın zorluklarını karşılamadan önce biraz pratik yapması iyi bir fikirdi. Bir ucunda kalkan ve diğer ucunda bir ağırlık bulunan dönen bir kol gibi eğitim için özel cihazlar vardı. Bir binici, dönerken ağırlığın arkadan çarpmasını önlemek için kalkana çarpmalı ve sürmeye devam etmeliydi. Başka bir cihaz, mızrağın ucu kullanılarak çıkarılması gereken asılı bir halkaydı. Bir ata tam dörtnala binmek ve birinin kılıcıyla bir kütük ya da tahta direği kesmesi diğer bir yaygın eğitim tekniğiydi. Tüm bu beceriler, şövalyenin asillerin koruması, bir kaleyi koruyan garnizon üyeleri veya bir ortaçağ ordusunun seçkin unsuru olarak savaş alanında birincil işlevlerini yerine getirmesine yardımcı oluyordu. Bazı şövalyeler bağımsız paralı askerler olarak faaliyet gösteriyordu ve daha maceracı ve dindar olanlar için, Orta Çağ'da sık görülen Avrupa laik savaşlarını noktalayan haçlı seferlerinin sunduğu fırsat her zaman vardı. Gerçekten dindar bir Hıristiyan şövalyesi için, bir keşiş gibi yaşadığı ancak en azından tüm ortaçağ şövalyelerinin en iyi eğitim ve silahlarına sahip olma fırsatına sahip olduğu Şövalyeler Hastanesi veya Tapınak Şövalyeleri gibi bir askeri düzene katılma seçeneği de vardı.

Reklamları Kaldır
Advertisement

Mızrak Dövüşü ve Turnuvalar

Aktif askeri görevde olmadığında, bir şövalye turnuvalarda pratik yaparak silahlarını ve binicilik becerilerini keskin tutabilirdi. Bu yarışmalar, ya şövalyelerin fidye için birbirlerini yakalamak zorunda kaldıkları sahte bir süvari savaşı olan bir yakın dövüş ya da benzer şekilde silahlı bir rakibe saldıran tek bir binicinin mızrakla saldırdığı mızrak dövüşü olmak üzere iki format halinde olurdu. Şövalyeler kendilerini bir kalkanla ve genellikle mızrak dövüşü için özel olan tam zırhla korurdular, böylece yüz ve kollar daha iyi korunurdu, ancak hareket kabiliyeti tehlikeye girerdi. Şövalyeler, rakibi atından düşürmek amacıyla, yarışma pistinde 100-200 metre (110-220 yard) uzunluğundaki bir alanda tam dörtnala birbirlerine doğru süratla gelirlerdi. Yaralanma riskini en aza indirmek (ama kesinlikle ortadan kaldırmak değil) için, darbeyi azaltmak için üç uçlu bir kafanın mızrağa takılması gibi silahlar uyarlandı ve kılıçlar körleştirildi.

Jousting Re-enactment
Mızrak Dövüşü Canlandırması
National Jousting Association (CC BY-SA)

Çoğu zaman Yuvarlak Masa şövalyeleri ya da antik mitolojiden figürler gibi giyinip her şeyi süslü elbiselerle yapma fırsatları bile vardı. Yarışmada yerel aristokrat bayanlar olduğu için, bu onlar için turnuvalar da biraz kendilerini gösterme şansıydı. Turnuvalar, kazananlar için ödüllerle o kadar prestijli olaylar haline geldi ki, şövalyeler onlar için ciddi bir şekilde pratik yapmaya başladı ve birçok şövalyenin aslında profesyonel turnuva oyuncuları haline gelmesiyle devam etti.

Kıyafetler

Şövalyeler, tüm ortaçağ moda takipçilerinin en adanmışları arasındaydı, din adamları gibi diğer meslekler, kendilerini şövalyeler kadar gösterişli göstermeye çalıştıkları için sık sık azarlanırdı. Sınıflar arasında kıyafetler çok farklı olmasa da, bunu karşılayabilenler, daha iyi oturan daha kaliteli malzemeler giyme eğilimi içindeydiler. Tunikler (uzun, kısa, dolgulu, kolsuz veya uzun kollu), çoraplar, pelerinler, eldivenler ve her şekil ve büyüklükteki şapkalar giyilirdi. Orta Çağ'da giyim, genellikle bir kişinin vergiye tabi mülkünün bir parçası olarak kabul edildi; değeri böyleydi. Buna ek olarak, belirli materyallerin kanunla aristokratlarla sınırlandırılmasıyla, bir statü sembolüydü.

En yaygın malzeme yündü, ancak ipek, brokar, deve kılı ve kürkler bir şövalyenin bir moda ifadesi yapması için bir fırsattı. Daha çok kırmızı, mavi, sarı, yeşil ve mor gibi parlak renkler tercih edilirdi. Metal parçalar, altın ve gümüş işlemeler, düğmeler, mücevherler, cam kabaşonlar, tüyler, ince işlemeler gibi dönemin temel kıyafetlerine eklenebilecek tüm ekstralarda özgünlük elde edildi. Omuzda bir pelerin bağlamak için kemer tokaları ve broşlar, biraz gösteriş göstermenin popüler bir yoluydu. Sonuç olarak, göz alıcı zevki ve ortaçağ gardırobunun getirdiği modayı ve tarzı takip eden bir şövalye, sokakta yürürken kolayca fark edilirdi.

Medieval Falconry
Ortaçağ Şahinciliği
Unknown Artist (Public Domain)

Boş Zaman Etkinlikleri

Şövalyeler için en yaygın boş zaman etkinliği avcılıktı. Dövücüler ve köpek bakıcıları, tasmalı köpekler kullanarak yerel ormanda veya korunan bir geyik parkında hayvanları takip ederlerdi. Hazır olduğunda, uğurlamak için bir boru çalınırdı ve ardından soylular, geyik, yaban domuzu, kurt, tilki ve tavşan gibi hayvanları kovalamak için bir av köpekleri sürüsüyle hareket ederlerdi. Bir hayvan köşeye sıkıştırıldığında, bir soyluya mızrak veya yay kullanarak öldürme fırsatı verilirdi.

Şahinle avlanmak bir başka popüler etkinlikti. Ateşli silahlar olmadan, bir okçunun menzilinin ötesinde uçan kuşları yakalamanın tek yolu bir şahindi, ancak ortaçağ soyluları için bu sporun, masaya birkaç kümes hayvanı getirmenin yararının ötesinde bir gizemi ve mitolojisi vardı. Diğerleri arasında en çok tercih edilen popüler kuşlar, akdoğan, gök doğan, çakır kuşu ve atmaca idi ve tipik avları özellikle turnalar ve ördekler olmak üzere orman kuşlarıydı.

Ortaçağ şövalyelik kurallarının bir parçası olarak, şövalyelerin sadece şiire aşina olmaları değil, aynı zamanda onu besteleyip icra edebilmeleri de bekleniyordu. Kitaplar, aslında tezhipli el yazmalarından oluşan demetler olsa da, şiirin yanı sıra her türlü konuda mevcuttu. Şövalyelik, sofra adabı, avcılık, antik Yunanistan'dan hikayeler, Kral Arthur efsaneleri ve İngiltere Kralı I. Richard (1189-1199) ve Sör William Marshal (1146-1219) gibi ünlü şövalyelerin biyografileri üzerine kitaplar da vardı. Son olarak, tavla, satranç ve zar gibi bahisler içerebilen oyunlar vardı ve bunların hepsi ortaçağ savaşını karakterize eden uzun kale kuşatmalarında saatler geçirmek için faydalıydı.

Tomb of Sir William Marshal
Sör William Marshal'ın Mezarı
Michel Wal (CC BY-SA)

Şövalyelik

Bir şövalyenin her zaman şövalye gibi davranması beklenirdi. Şövalyeliğin etik, dini ve sosyal statüsü, ortaçağ toplumunun üst kademelerini kapladı ve şövalye davranışının erdemlerini öven sonsuz bir romantik edebiyat akışıyla her zamankinden daha önemli hale getirildi. Bu nedenle, bir şövalye, iyi bir itibarı sürdürmek ve iktidardakiler tarafından beğeni kazanmak için, cesaret, askeri kahramanlık, onur, sadakat, adalet, görgü ve cömertlik gibi temel şövalye niteliklerini özellikle kendinden daha az şanslı olanlara sergilemesi gerekiyordu. Bir şövalye bunları yapmazsa ve daha da kötüsü, tam tersini yaparsa, şövalyelik statülerini ve itibarlarını kaybedebilir ve ailelerinin itibarı sonsuza kadar kararabilirdi. Böyle bir durumda, gözden düşmüş şövalyenin mahmuzları sökülürdü, zırhı parçalanırdı ve arması çıkarılırdı ya da utanç verici bir sembol verilirdi veya sadece baş aşağı gösterilirdi.

Ölüm

Bir şövalyenin savaş günlerinin sonuna geldiğinde, mezarlıkların ve hatta kiliselerin birinde güzel bir yer sağlamak için bir askeri birliğe katılması pek alışılmadık bir şey değildi. Sör William Marshal tam da böyle bir strateji uyguladı, son dakikada Tapınak Şövalyesi oldu, Londra'daki Tapınak Kilisesi'ne defnedildi ve heykeli hala duruyor. Şövalyelerin tasvirleri, anmayı sağlamanın yaygın bir yoluydu. Sıklıkla tam zırhla tasvir edilen ve bir kalkan taşıyan bu taş oymalar, Avrupa'daki birçok kilisede hala görülebilir ve tarihçilere ortaçağ silahlarının ve zırhlarının paha biçilmez bir kaydını sağlarlar, aynı zamanda Orta Çağ'da saygı gören şövalyeleri hatırlatır.

Çevirmen Hakkında

Yiğit Doğrusöz
Yiğit Doğrusöz is a Turkish student-translator. He is studying Translation and Interpretation (English) at Dumlupinar University. He volunteers for many translation activities.

Yazar Hakkında

Mark Cartwright
Mark, tam zamanlı yazar, araştırmacı, tarihçi ve editördür. Özel ilgi alanları arasında sanat, mimari ve tüm medeniyetlerin paylaştığı fikirleri keşfetmek yer almaktadır. Siyaset Felsefesi alanında yüksek lisans derecesine sahiptir ve WHE Yayın Direktörüdür.

Bu Çalışmayı Alıntıla

APA Style

Cartwright, M. (2018, Kasım 07). Ortaçağ Şövalyesi [Medieval Knight]. (Y. Doğrusöz, Çevirmen). World History Encyclopedia. alınmıştır https://www.worldhistory.org/trans/tr/1-17044/ortacag-sovalyesi/

Chicago Formatı

Cartwright, Mark. "Ortaçağ Şövalyesi." tarafından çevrildi Yiğit Doğrusöz. World History Encyclopedia. Son güncelleme Kasım 07, 2018. https://www.worldhistory.org/trans/tr/1-17044/ortacag-sovalyesi/.

MLA Formatı

Cartwright, Mark. "Ortaçağ Şövalyesi." tarafından çevrildi Yiğit Doğrusöz. World History Encyclopedia. World History Encyclopedia, 07 Kas 2018. İnternet. 01 May 2024.